بلواس

ختمی گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن به حدود 2 متر می رسد و ساقه آن از کرکهای ریز خاکستری رنگ پوشیده شده است.
ختمی با نام علمی (Althaea of ficinalis) گیاه بومی مناطق شرق مدیترانه است و دارای برگهای دندانه دار و پهن است. گلهای آن درشت به رنگ سفید مایل به قرمز یا ارغوانی هستند که به صورت دسته های سه تایی در اواخر تابستان (در دهستان منگشت علاوه بر اواخر تابستان در اوایل بهار هم رویش می کند)ظاهر می شود.
این گیاه به علت داشتن گلهای زیبا به صورت گیاه زینتی در باغچه ها کاشته می شود.
پژوهشها نشان می دهد ختمی از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و به طور کلی روی تمام اعضای بدون مخصوصا روده ها، ریه ها، معده، کلیه ها و مثانه موثر است.
خواص درمانی ختمی بیشتر در برگ و گل این گیاه است. گل این گیاه را به صورت درمانی برای...

ناراحتی های تنفسی مثل آسم، برونشیت و سرفه به کار می برند. در ناراحتیهای نادر آسم پودر کرده این گیاه با عسل کاربرد موثری دارد. همچنین ختمی در عفونتهای ریوی جوابگوی بسیار خوبی است.
این گیاه یکی از داروهایی است که پوست اندازی را سریع و شادابی پوست را تضمین می کند و ضدعفونی کننده بسیار خوب و ضدقارچ است.
همچنین از گیاه ختمی در موارد ریزش مو، شوره و چربی سر استفاده می شود و داروی خوبی برای لینت بخشیدن به دستگاه گوارشی است که در موارد یبوست از آن استفاده می شود. می توان از این گیاه به صورت دم کرده استفاده کرد.
گل ختمی انواع مختلفی دارد که...(به ادامه مطلب بروید) هر کدام رنگهای متفاوتی دارند از جمله زرد، قرمز، بنفش و سفید.
ختمی هایی که گل سفید دارند کاربرد درمانی بیشتری دارند. گل ختمی از اواسط خرداد تا اواخر پاییز گل دارد.
موارد درمانی آن بیشتر برگ و گل این گیاه است. گل این گیاه را به صورت درمانی برای ناراحتی های تنفسی مثل آسم، برونشیت و سرفه به کار می برند. در ناراحتیهای نادر آسم پودر کرده این گیاه باعسل کاربرد موثری دارد. این گیاه همچنین در عفونت های ریوی جوابگوی خوبی است.
اگر در موقع استفاده برگ و گل آن با هم مخلوط شود بهتر است البته در موارد درمانی گل ارجح تر است. اصولاً چون این گیاه لعاب زیادی دارد برای شوره سر مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین برای طراوت و شادابی پوست صورت از ماسک آن استفاده می شود.
این گیاه یکی از داروهایی است که پوست اندازی را سریع و شادابی پوست را تضمین می کند و ضد عفونی کننده بسیار خوب و ضد قارچ می باشد.
این گیاه در موارد ریزش مو، شوره و چربی سر استفاده می شود. داروی خوبی برای لنیت بخشیدن به دستگاه گوارشی است که در موارد یبوست از آن استفاده می شود.
قسمتهای مورد استفاده این گیاه، گل، برگ و ریشه آن است. ریشه عمیق و طولانی دارد که آن را له می کنند و می شویند و سریع خشک کرده و از آن استفاده می کنند.
تمام موارد درمانی که در مورد گل و برگها گفته شد در مورد ریشه ی این گیاه هم صادق است.

ریخت شناسی

ختمی گیاه بومی مناطق شرق مدیترانه است .
گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن به حدود 2 متر می رسد ساقه آن از کرکهای ریز که به رنگ خاکستری می باشد پوشیده شده است .
برگهای ختمی دندانه دار ، پهن و مانند قلب می باشد . گلهای آن درشت به رنگ سفید مایل به قرمز یا ارغوانی است که بصورت دسته های سه تایی در اواخر تابستان ظاهر می شود .
ختمی به علت داتشن گلهای زیبا به صورت گیاه زینتی در باغچه ها کاشته می شود . تمام قسمتهای این گیاه استفاده طبی دارد .
ختمی چند نوع می باشد :
ختمی بنفش
ختمی سفید
ختمی سیاه
که خواص ختمی بنفش بیشتر میباشد .

ترکیبات شیمیایی:

ختمی دارای لعاب و موسیلاژزیادی است .این گیاه دارای مواد نشاسته ای ، چربی ، اسانس ،‌آنتوسیانین Anthocyanin ،‌آل تئین Altheine ، دای اکسی بنزوئیک اسید DIoxybenzoic Acid و سیانیدین Cyanidin می باشد .

خواص دارویی

ختمی از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و بطور کلی روی تمام اعضای بدن مخصوصا روده ها ، ریه ها ، معده ، کلیه ها و مثانه موثر است .

خواص گل ختمی

1)ملین و برطرف کننده یبوست است .
2)بیماریهای تنفسی را برطرف می کند.
3)سرفه های خشک را از بین می برد .
4)برای رفع گلو درد جوشانده گل ختمی را غرغره کنید .
5)عادت ماهیانه را منظم می کند .

خواص ریشه ختمی

1)ناراحتی های پوستی را برطرف می کند و پوست را نرم می سازد .
2)سرفه های خشک را از بین می برد.
3)تب راپائین می آرود .
4)اسهال خونی را شفا می بخشد .
5)ادرار را زیاد می کند.
6)کمی ترشحات عادت ماهیانه را برطرف می کند.
7)تورم را رفع می کند.
8)ناراحتی های دستگاه ادراری را برطرف می کند.
9)قند خون را تنظیم می کند.

خواص برگ ختمی

1-ضماد برگ ختمی در برطرف کردن دمل ها و ورم پستان و روم معده موثر است .
2-برای التیام شکستگی ها ، برگ ختمی را بصورت ضماد درآورده و روی محل شکستگی بگذارید .
3-ضماد برگ ختمی در برطرف کردن درد سیاتیک مفید است .
4-رعشه را برطرف می کند.
5-ورم بناگوش را با ضماد برگ ختمی درمان کنید.

نحوه استفاده :

1. خیسانده ریشه ختمی : 10 گرم ریشه ختمی را پوست کنده و خرد کرده و در یک لیتر آب سرد خیس کنید و پس از 8 ساعت آنرا صاف کرده و نگهداری کنید این مایع در رفع اسهال خونی بسیار موثر است .
2. دم کرده ختمی :در حدود 20 گرم ریشه ختمی را تمیز کرده و خرد کنید و آنرا در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید بماند تا سرد شود سپس آنرا صاف کرده و با عسل مخلوط کنید .
3. دم کرده گل ختمی :20 گرم گل خشک شده ختمی را در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید بماند تا سرد شود سپس آنرا با قند یا عسل شیرین بکنید .
4. محلول شستشوی چشم : نیم گرم گل خشک ختمی را در 150 گرم آب ریخته و به مدت 5 دقیقه بگذارید بجوشد سپس آنرا سرد کنید و 5 قطره الکل کامفه در آن بریزید.

پراکنش

به صورت وحشی در تمام مناطق اروپا دیده می شود. در ایران در کناره چشمه ها و نهر ها دیده می شود .

نیازهای اکولوژیکی

این گیاه در خاکهای غنی از عناصر غذایی، هوموس فراوان و رطوبت زیاد رشد میکند.

ختمی چینی

از گلهای عجیب و شگفت انگیزی که رویاهای جهانگردان را در جزایر گرمسیر اقیانوس آرام،به حقیقت پیوند می زند ختمی چینی است.
از گلهای عجیب و شگفت انگیزی که رویاهای جهانگردان را در جزایر گرمسیر اقیانوس آرام،به حقیقت پیوند می زند ختمی چینی است. این گلها معروف به گلهای جادویی هستند. مردم این جزایر معتقدند زمانی که این گلها پدید می آیند ، دیگر ارواح خبیثه شانسی ندارند از این رو در آنجا از پیر و جوان،آویزههایی از این گلهای قیفی شکل و زیبا به رنگهای سرخ،زرد،نارنجی و سفید به کردن، سینه و گوشها می آویزند و یا آنها را زینت بخش موهای سر خود می نمایند.

رویشگاه و ویژگیهای گیاه شناسی

این گیاه پایا،بومی جنگلهای گرمسیر هندوستان بوده و از خانواده پنیرکیان می باشد. نام علمی این گیاه Hibscus Rosa Sinensis است که اولین بار گیاهشناس معروف سوئدی به نام کارل فن لینه آن را نامگذاری کرده است.ارتفاع گیاه به محل کاشت آن بستگی دارد و در فضای آزاد مناطق گرمسیری تا 5 متر می رسد ولی در گلدان بیشتر از 5/1 متر رشد نمی کند. برگها تخم مرغی شکل،نوک تیز،سبز براق و دندانه دار می باشد. گلها بر دو نوع هستند، بوته هایی با گلهای پرپر و دیگری بوته هایی با گلهای کم پر که بر روی شاخه های یکساله ظاهر می شوند. گلدهی گیاه در فصل تابستان آغاز شده و تا پایان پاییز ادامه می یابد، همچنین نگهداری این گیاه در فصل زمستان در گلخانه گرم،سبب گلدهی آن می شود. قطر گلها حدود 10 تا 15 سانتیمتر می باشد و گلها به رنگهای سرخ، زرد، نارنجی و سفید ظاهر می شوند. این گیاه معمولا گلهای زیادی تولید می کند ولی دوام گلهای آن بسیار کم است.

روش تکثیر

ازدیاد این گیاه به وسیله قلمه انجام می شود.بدین منظور در فصل تابستان قلمه هایی به طول 5 تا 10 سانتیمتر از سرشاخه های بدون گل و غنچه جدا کرده و محل برش را در هورمون ریشه زا فرو می برند. سپس قلمه ها را در جعبه نشا یا گلدانی که حاوی یک قسمت ماسه شسته شده و یک قسمت پیت ماس یا خاکبرگ است، کاشته و آنها را در جای گرم (دمای 20درجه سانتیگراد) نگهداری می کنند. به منظور استفاده هر چه بیشتر از رطوبت موجود توصیه می شود آنها را با پلاستیک بپوشانید. قلمه ها بعد از سه تا چهار هفته ریشه زایی را آغاز می کنند. پس از چندی می توان هر قلمه را در گلدانی که دارای مخلوطهای معمولی خاک است،کاشته و آن را در جای گرم نگهداری کرد.

روش نگهداری

محل مناسب برای نگهداری این گیاه، پنجره های پرنور و آفتابی، جنوبی و غربی می باشد، در تابستان، زمانی که گرما به اوج می رسد، می توان با استفاده از پرده این گیاه را از پرتو مستقیم آفتاب دور نگه داشت، تا برگها دچار سوختگی نشوند. این گیاه به آب فراوانی نیاز دارد و باید سعی نمود که همیشه سطح خاک گلدان مرطوب باشد و هیچگاه خشک نشود. در فصل زمستان گیاه به آب کمتری نیاز دارد ولی نباید اجازه داد که گیاه به طور کامل خشک شود. در فصول رشد هر هفته یکبار می توان از کودهای مایع(3 در هزار) استفاده نمود. با نزدیک شدن سرما باید از کوددهی صرف نظر کرد و گیاه را در مکانهایی با دمای 10 تا 15 درجه سانتیگراد نگهداری نمود. پس از اتمام گلدهی گیاه را هرس کرده و توصیه می گردد عملیات هرس به تناوب انجام شود تا گیاه فرم دلخواه خود را پیدا کند. گیاه هرس شده شاخه و برگهای جدیدی تولید می کند که گلها بر روی آنها می رویند. گاهی به علت کمی نور برگهای گیاه شروع به ریزش می کنند و یا ممکن است بر اثر خشکی و یا جابجا کردن گیاه ، غنچه های آن بریزد. پیچ خوردگی برگها نیز ممکن است بر اثر کم آبی و یا خشکی هوا صورت گیرد. در ضمن شته ها و کنه ها نیز در کاهش گلدهی گیاه دخالت دارند.

کاربرد

از آنجا ختمی چینی به نور فراوانی نیاز دارد ، می تواند نور مستقیم آفتاب را تحمل کند. این گیاه به تنهایی و یا با گیاهانی مانند نخل زینتی، کروتون، برگ بیدی، قلب ارغوانی، افربیا، اشوریا، شمعدانی و یوکا در کنار پنجره های جنوبی و غربی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین می توان آن را در فصل تابستان در حیاط منازل و مکانهای پر نور قرار داد. امروزه از گلهای بریده پرپر ختمی چینی با رنگهای متنوع برای زینت مجالس رسمی استفاده می گردد و برای منظور می توان از واریته Indian Maid با گلهای در رنگ قرمز و زرد و یا واریته Dr.Jack با گلهای قرمز روشن استفاده نمود.

دیگر موارد مصرف این گیاه

گیاه گل ختمی با ورم معده مقابله مى‌کند
گل ختمی علاوه بر خاصیت محافظت کنندگی غشاء مخاطی دستگاه گوارشی، با ورم معده نیز مقابله می‌کند.
به گزارش سرویس بهداشت و درمان ایسنا - منطقه یزد- محافظت کنندگی غشاء مخاطی دستگاه گوارشی از خواص مهم دارویی گیاه گل ختمی ‌بشمار می‌آید.
ریشه گیاه ختمی با افزایش اسید معده و ورم معده نیز مقابله می‌کند و دم کرده این گیاه و نیز برگ آن برای درمان ورم شانه و همچنین تکرر ادرار قابل استفاده است.
همچنین شایان ذکر است: ریشه این گیاه به صورت پماد برای درمان جوش و خارش استفاده می‌شود.

گیاه گل ختمی با ورم معده مقابله مى‌کند

گل ختمی علاوه بر خاصیت محافظت کنندگی غشاء مخاطی دستگاه گوارشی، با ورم معده نیز مقابله می‌کند.
به گزارش سرویس بهداشت و درمان ایسنا - منطقه یزد، محافظت کنندگی غشاء مخاطی دستگاه گوارشی از خواص مهم دارویی گیاه گل ختمی ‌بشمار می‌آید.
ریشه گیاه ختمی با افزایش اسید معده و ورم معده نیز مقابله می‌کند و دم کرده این گیاه و نیز برگ آن برای درمان ورم شانه و همچنین تکرر ادرار قابل استفاده است.
همچنین شایان ذکر است؛ ریشه این گیاه به صورت پماد برای درمان جوش، خارش و بیماری جلب استفاده می‌گردد.

برطرف کردن تب و سرماخوردگى با گیاه ختمى

ریشه گیاه ختمى در درمان کاهش اشتها، ناراحتى هاى دستگاه گوارش، تب و سرماخوردگى، احتمال ابتلا به عفونت، ناراحتى هاى کبد و صفرا و التهاب دهان و حنجره به کار مى رود. با توجه به نبود مستندات علمى توصیه شده است که بهتر است این گیاه با احتیاط مصرف شود. لازم به ذکر است مصرف همزمان داروهاى خوراکى با این گیاه موجب به تأخیر افتادن جذب داروها مى گردد.

افراد مبتلا به آلرژی، گیاه گل ختمی مصرف کنند

آزمایشات متخصصان دانشگاه علوم پزشکی چهارمحال و بختیاری حاکیست: مصرف گیاه گل ختمی باعث کاهش آلرژی در بین افراد در فصول مختلف سال می‌شود.
مدرس دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد در رشته علوم دارویی و داروسازی گفت:
مبتلایان به آلرژی برای کاهش و یا بهبود این بیماری می‌توانند از این گیاه به صورت دم کرده استفاده کنند.

دکتر حجت‌الله روحی بروجنی روز سه‌شنبه در گفت و گو با ایرنا افزود:

آزمایشات و تحقیقات به عمل آمده در دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد روی افراد مبتلا به آلرژی نشان می‌دهد که این گیاه در کاهشالتهابات حلقی بسیار موثر و مفید است و گیاه گل ختمی آلرژیوم نیست.
به گفته وی،همچنین کسانی که برغم استفاده از داروهای ضدسرفه، کاهش سرفه ندارند باید از گیاه گل ختمی استفاده کنند.
وی گفت: بدن برخی از بیماران در مقابل داروهای ضدسرفه مقاوم شده است که در این حالت باید گل ختمی و شیرین بیان مصرف کنند.
روحی یادآور شد: مصرف شیرین بیان برای کسانی که از درد زخم معده رنج می‌برنند، مفید است و استفاده از آن موجب کاهش التهاب دستگاه گوارش و نیز پانسمان زخم‌های گوارشی می‌شود.
مدرس دانشگاه علوم پزشکی در رشته علوم دارویی و داروسازی گفت: مصرف شیرین بیان برای بیماران مبتلا به تب مالت نیز بسیار مفید است.
روحی همچنین گفت: استفاده از گیاه گل برنجاس بر کنترل سندرم روده تحرک پذیر (‪ (IBS‬بسیار مفید است و بتازگی به‌عنوان یک داروی گیاهی بادشکن در مراجع پزشکی مطرح شده است.
این مدرس رشته علوم دارویی و داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد گفت:
مصرف گیاه بابونه نیز باعث کاهش التهاب‌های پوستی و اگزما در افراد می‌شود.
روحی اظهار داشت: کرفس کوهی نیز باعث تقویت و افزایش هوشبری و هوشیاری در بین افراد می‌شود.
به‌گفته وی،در زمان حاضر بیش از ‪ ۱۳۰‬گونه گیاه دارویی دراستان چهار محال و بختیاری شناسایی شده است.
وی گفت: با فرآوری و تولید گیاهان دارویی می‌توان زمینه اشتغال بسیاری از جوانان جویای کار را فراهم و چهار محال و بختیاری را حتی تبدیل به منطقه تولید گیاهان دارویی در سطح جهان کرد.
منابع :
ختمی «داروئی» http://daneshnameh.roshd.ir
ختمی Marshmallow http://aftab.ir
خواص درمانی ختمی http://www.sabziran.ir
ختمی چینی http://www.jkmt.ir
ختمی دارویی : Althaea officinalis http://akesh.persianblog.ir
گل ختمی (ختمی) http://www.parsiteb.com
/الف

تهیه کننده : مجید مکاری

منبع : راسخون